Ngày 2/4/2021, tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Pháp tại Việt Nam Nicolas Warnery đã thay mặt Nhà nước Pháp trao Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh cho GS. VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Gần 40 năm chính thức thiết lập mối quan hệ chí tình, Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ Việt Nam (Viện Hàn lâm KHCNVN) cùng các đối tác chiến lược từ Cộng hòa Pháp đã cùng nhau xây dựng chặng đường hợp tác và phát triển bền vững, từ khoa học cơ bản đến khoa học ứng dụng và công nghệ cao. Trong những thành tựu đáng tự hào của mối quan hệ hữu nghị qua bao năm tháng, có sự nỗ lực thúc đẩy của các tập thể, cơ quan, đơn vị, đồng thời có vai trò định hướng, lãnh đạo của các hạt nhân tiêu biểu. Những tiền đề tốt đẹp ấy tiếp tục được nối dài bởi sự lãnh đạo của GS.VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHCNVN, và được phát huy bởi thế hệ những nhà khoa học trẻ tại Viện Hàn lâm. Không chỉ đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển nền khoa học công nghệ nước nhà, những thành quả hợp tác dài lâu còn góp phần tô đẹp thêm tình đoàn kết hữu nghị giữa hai quốc gia và hai nền văn hóa.
Để ghi nhận, tôn vinh những cống hiến của GS.VS. Châu Văn Minh sau quá trình vun đắp mối quan hệ hợp tác ở lĩnh vực khoa học công nghệ, Nhà nước Pháp đã quyết định trao tặng ông Huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh (theo sắc lệnh do Tổng thống Pháp ký ngày 23/9/2020). Đây là tấm Huân chương cao quý và danh giá dành trao cho những cá nhân, tổ chức có đóng góp đặc biệt cho Nhà nước Cộng hòa Pháp.
Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Pháp tại Việt Nam, ngài Nicolas Warnery đã thay mặt Nhà nước Pháp trao Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh cho GS. VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
GS. VS. Châu Văn Minh cũng là người Việt Nam đầu tiên hoạt động trong lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ được trao Huân chương Bắc đẩu Bội tinh. Trên cương vị là Chủ tịch Viện Hàn lâm KHCNVN ông đã ủng hộ, thúc đẩy việc phát triển hợp tác, đào tạo và chuyển giao một số công nghệ mũi nhọn của thế kỷ 21 giữa các đơn vị nghiên cứu quốc gia Pháp và các đơn vị trực thuộc Viện Hàn lâm KHCNVN. Trong nhiệm kỳ Chủ tịch của GS. VS. Châu Văn Minh, Viện Hàn lâm KHCNVN và các đối tác Pháp đã triển khai gần 200 dự án hợp tác, đào tạo hàng trăm Tiến sỹ, thạc sỹ, trong đó nhiều người hiện đã là Giáo sư, Phó Giáo sư, các nhà khoa học đầu ngành, Lãnh đạo các đơn vị trong Viện Hàn lâm KHCNVN. Đặc biệt, GS. VS. Châu Văn Minh đã tích cực đàm phán, xây dựng lộ trình hợp tác với các đối tác Pháp để triển khai có hiệu quả hai dự án quốc gia do Chính phủ Pháp hỗ trợ Việt Nam gần đây là dự án Vệ tinh quan sát Trái đất đầu tiên của Việt Nam VNRED-Sat1 và dự án xây dựng và phát triển Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (hay Đại học Việt - Pháp), góp phần đào tạo một thế hệ trẻ các nhà khoa học có năng lực nghiên cứu tiệm cận thế giới, viết tiếp những trang mới trong quan hệ hợp tác giữa Viện Hàn lâm KHCNVN với các đối tác Pháp nói riêng và giữa hai đất nước Việt Nam và Cộng hòa Pháp nói chung.
GS. VS. Châu Văn Minh phát biểu cảm tưởng sau khi nhận Huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh trong niềm vinh dự và xúc động.
Chia sẻ tại buổi lễ trao Huân chương Bắc Đẩu Bội Tinh, GS. VS. Châu Văn Minh cho biết đây không chỉ là vinh dự to lớn, phần thưởng cao quý đối với cá nhân ông mà còn là sự ghi nhận những đóng góp của các thế hệ Viện Hàn lâm KHCNVN trong việc thúc đẩy những hoạt động hợp tác lâu dài và bền vững với nhiều tổ chức nghiên cứu và giáo dục đại học tại Pháp, góp phần củng cố mối quan hệ hợp tác chiến lược Việt - Pháp. Nhân dịp này Ông gửi lời cảm ơn tới Nhà nước và nhân dân Pháp, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, các đại sứ Pháp tại Việt Nam trong những nhiệm kỳ gần đây và Đại sứ Nicolas Warnery đã thay mặt Nhà nước Pháp trao Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh. GS. VS. Châu Văn Minh cũng cảm ơn các đối tác Pháp đã ủng hộ, hỗ trợ, phối hợp với cá nhân ông và Viện Hàn lâm KHCNVN trong thời gian qua và đặc biệt cảm ơn các thế hệ Lãnh đạo, các nhà khoa học, cán bộ tại Viện Hàn lâm KHCNVN qua các thời kỳ đã góp phần tạo nên mối quan hệ hợp tác hiệu quả và lâu dài này.
Thay mặt cho Lãnh đạo Viện Hàn lâm KHCNVN, Phó Chủ tịch, GS. TS. Phan Ngọc Minh tặng hoa chúc mừng
Thay mặt cho Lãnh đạo Viện Hàn lâm KHCNVN, GS. TS. Phan Ngọc Minh, Phó Chủ tịch Viện khẳng định vai trò quan trọng của GS. VS. Châu Văn Minh trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác khoa học công nghệ và giáo dục đào tạo với các đối tác Pháp và khẳng định Huân chương Bắc đẩu Bội tinh trao tặng cho GS. VS. Châu Văn Minh là những ghi nhận xác đáng của Nhà nước Pháp đối với thành tựu của mối quan hệ hợp này trong thời gian qua. Viện Hàn lâm KHCNVN cảm ơn Nhà nước Pháp đã dành cho GS.VS. Châu Văn Minh và Viện Hàn lâm KHCNVN niềm vinh dự này, và hy vọng trong thời gian tới dưới sự dẫn dắt của GS. Chủ tịch, sự nỗ lực của các cán nhà khoa học, các cán bộ Viện Hàn lâm KHCNVN cũng như sự ủng hộ của Ngài Đại sứ cùng các cán bộ ngoại giao Pháp và các tổ chức nghiên cứu, giáo dục Đại học Pháp, mối quan hệ hợp tác giữa hai bên sẽ ngày càng củng cố và phát triển bền vững.
|
Dấu ấn hợp tác từ nền tảng của tình hữu nghị giữa Viện Hàn lâm KHCNVN và các đối tác Pháp
Quá trình hợp tác về khoa học được bắt đầu từ thập niên 70 của thế kỷ 20, trong đó có khai thác chức năng của hệ thống các Viện nghiên cứu do Pháp xây dựng tại Việt Nam, đơn cử như Viện Hải dương học. Năm 1983, Chính phủ Pháp cho phép Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia (CNRS) ký kết văn kiện hợp tác với Viện Khoa học Việt Nam. Đây là văn kiện mang tính lịch sử về quan hệ hợp tác khoa học giữa hai nước. Thành công này cũng tạo đà cho nhiều đối tác từ Cộng hòa Pháp xây dựng và phát triển hàng loạt chương trình hợp tác sâu rộng với Việt Nam. Ban đầu, việc trao đổi học thuật tập trung vào các ngành khoa học cơ bản, thông qua các lớp học chuyên đề Việt - Pháp, các se-mi-nar khoa học, với giảng viên là những chuyên gia hàng đầu đến từ Cộng hòa Pháp; thông qua các nhóm nghiên cứu chung do các nhà khoa học Pháp dẫn dắt, để đào tạo và gây dựng tiềm năng cho đội ngũ cán bộ khoa học của Việt Nam.
Là đơn vị nghiên cứu về khoa học và phát triển công nghệ hàng đầu ở nước ta, Viện Hàn lâm Khoa học Công nghệ đã được Chính phủ giao nhiệm vụ mở rộng các hướng nghiên cứu về công nghệ ứng dụng. Sau khi GS. VS. Châu Văn Minh được bổ nhiệm vị trí lãnh đạo Viện Hàn lâm, quá trình hợp tác với Pháp lại có thêm những bước tiến mới, bắt kịp tốc độ phát triển kinh tế xã hội. Chủ tịch Viện Châu Văn Minh đã triển khai hàng loạt hoạt động trao đổi, đàm phán, và ký mới nhiều thỏa thuận hợp tác với các đối tác Pháp.
Hình thức hợp tác giữa hai bên ngày càng đa dạng, từ đề án trao đổi các nhà khoa học, chương trình hợp tác quốc tế, đến việc xây dựng các phòng thí nghiệm liên kết quốc tế, và gây dựng các nhóm nghiên cứu quốc tế. Những nội dung hợp tác chân tình, hiệu quả đã góp phần giải quyết một số vấn đề bức xúc ở nước ta, như tài nguyên, môi trường... Nhiều lĩnh vực hợp tác mới với trình độ công nghệ cao đã phát triển mạnh mẽ, đầy hứa hẹn, như nghiên cứu vật liệu na-no thân thiện với môi trường, vật liệu thông minh dùng trong y học; công nghệ chế tạo vắc-xin thế hệ mới, đặc biệt là phát triển công nghệ tách chiết các loại thuốc phòng và chữa bệnh từ nguồn dược liệu quý của Việt Nam...
Cùng với thời gian, mối quan hệ hợp tác giữa Viện Hàn lâm KHCNVN với các đối tác Pháp ngày càng phát triển, trên nền tảng của tình hữu nghị vững bền giữa hai đất nước. Với chương trình Khoa học vũ trụ - lĩnh vực khoa học công nghệ cao bậc nhất hiện nay, Chính phủ Việt Nam cũng giao cho Viện Hàn lâm KHCNVN chủ trì, phối hợp với Tập đoàn Airbus thực hiện dự án ODA do Chính phủ Pháp hỗ trợ. Đó là VNREDSat-1, Dự án Vệ tinh quan sát trái đất đầu tiên của Việt Nam. Ngày 07/5/2013, sự kiện vệ tinh VNREDSat-1 phóng thành công lên quỹ đạo bằng tên lửa đẩy VEGA được đánh giá là sự kiện khoa học công nghệ tiêu biểu của Việt Nam. Vệ tinh VNRE Sat-1 giúp Việt Nam nói chung và Viện Hàn lâm KHCNVN nói riêng chủ động thu ảnh viễn thám, phục vụ công tác giám sát tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai, cùng một số nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trên cơ sở dữ liệu vệ tinh VNREDSat-1, Viện Hàn lâm KHCNVN đã tham gia Dự án Đài thiên văn quan sát trái đất, do Cơ quan Hàng không Vũ trụ Pháp CNES chủ trì, cùng với nhiều Cơ quan Hàng không Vũ trụ lớn trên thế giới như NASA, JAXA… nhằm chia sẻ dữ liệu vệ tinh, góp phần hạn chế ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Đề xuất của Việt Nam về dữ liệu khu vực đồng bằng sông Cửu Long đã được lựa chọn để triển khai tại khu vực Đông Nam Á.
Trong suốt quá trình hợp tác với các đối tác Pháp, công tác đào tạo luôn được chú trọng, giúp đội ngũ cán bộ khoa học của ta nâng cao năng lực chuyên môn, từng bước làm chủ công nghệ một cách vững vàng. Hàng trăm trí thức trẻ của Viện Hàn lâm từng được đào tạo bài bản và tu nghiệp tại các Viện Nghiên cứu của CNRS, IRD, cùng các trường Đại học hàng đầu nước Pháp. Nhiều cán bộ đã bộc lộ sự trưởng thành rõ rệt, và được giao đảm trách vai trò lãnh đạo các đơn vị thuộc Viện Hàn lâm KHCNVN.
Được sự quan tâm hỗ trợ của hai Chính phủ và Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam, cùng sự nỗ lực định hướng và gây dựng của Viện Hàn lâm KHCNVN, năm 2009, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH, hay còn gọi là trường Đại học Việt-Pháp) đã được thành lập. Đến nay, USTH đã trở thành một trong những trường đại học hàng đầu ở Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học.
|