Về dự Hội nghị tổng kết có đồng chí Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ và các đại biểu đại diện lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành ở Trung ương và địa phương.

Về phía Viện Hàn lâm KHCNVN có GS.VS. Châu Văn Minh, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHCNVN; GS.VS. Nguyễn Văn Hiệu, nguyên Ủy viên BCH Trung ương Đảng, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam; các đồng chí Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHCNVN: GS.TS. Phan Ngọc Minh, PGS.TS. Trần Tuấn Anh, PGS.TS. Chu Hoàng Hà; các đồng chí lãnh đạo Viện, nguyên lãnh đạo Viện Hàn lâm qua các thời kỳ. Hội nghị còn có sự tham dự của Ban chấp hành Đảng ủy, Thường vụ Ban chấp hành Công đoàn, Bí thư Đoàn thanh niên, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc và đại diện các tập thể, cá nhân đạt danh hiệu thi đua trong năm 2020 được Viện Hàn lâm khen thưởng.

Năm 2020, Viện Hàn lâm KHCNVN đã nỗ lực phấn đấu và hoàn thành tốt các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, triển khai công nghệ và thực hiện tốt Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2020 và Chỉ thị số 11/CT-TTg ngày 04/3/2020, Các văn bản số: 623/TTg-KTTH và 622/TTg-KTTH ngày 26/5/2020, Kết luận số 242/TB-VPCP ngày 18/7/2020 của Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và địa phương quyết liệt triển khai các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Các nhiệm vụ khoa học và công nghệ của Viện định hướng ứng dụng, gắn với thực tiễn, chú trọng đến chất lượng sản phẩm, ưu tiên nguồn lực thực hiện các chương trình phát triển công nghệ cao, khuyến khích đăng ký sở hữu trí tuệ, hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ khoa học công nghệ, tăng cường hợp tác quốc tế.

Trong năm 2020, mặc dù tình hình Covid-19 diễn biến phức tạp, song được sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, sự ủng hộ của các Bộ, Ngành Trung ương và Địa phương, với sự quyết tâm, cố gắng của toàn thể cán bộ, công chức, các nhà khoa học trong Viện, Viện Hàn lâm KHCNVN đã tập trung tổ chức thực hiện hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Đối với nhiệm vụ nghiên cứu cơ bản, Viện Hàn lâm đã đạt được thành tích tốt với tổng số công bố là 2.544 công trình khoa học, trong đó số bài báo quốc tế là 1.613 tăng 36,9% so với năm 2019; số bài đăng trên tạp chí Quốc tế uy tín (SCIE) là 1281 bài tăng 44,3% so với năm 2019, trong đó có nhiều công trình có chất lượng cao. Số bài báo có chỉ số IF>=3 chiếm 28,8% và số lượng bài báo đăng trên tạp chí có chất lượng cao đạt chuẩn Q1(theo phân loại của Scimago) chiếm 41,7% tổng số công bố quốc tế. Số lượng các bài báo tăng đáng kể cả về số lượng và chất lượng, đặc biệt trong tình hình dịch bệnh Covid-19 là do sự nỗ lực rất lớn của lãnh đạo và toàn thể cán bộ khoa học của Viện Hàn lâm. Viện Hàn lâm KHCNVN tiếp tục là đơn vị đứng hàng đầu cả nước trong công tác nghiên cứu cơ bản. Ngoài ra, Hai Trung tâm quốc tế dạng II về Toán học và Vật lý dưới sự bảo trợ của UNESCO đi vào hoạt động từ năm 2018 đã phát huy được những thế mạnh về nghiên cứu cơ bản của Viện trong lĩnh vực Toán học, Vật lý. 

Trong hoạt động điều tra cơ bản, năm 2020, các nhà khoa học của Viện đã phát hiện mới 133 loài động vật và thực vật mới cho khoa học. Các nhiệm vụ ĐTCB tập trung nghiên cứu về đa dạng sinh học tại Việt Nam và xây dựng các cơ sở dữ liệu về các loài động, thực vật cho các khu vực khác nhau tại Việt Nam. Điều tra các nguồn thực vật có hoạt tính sinh học như kháng ung thư, kháng viêm, tác dụng hạ huyết áp, hạ đường huyết... để có thể định hướng ứng dụng vào lĩnh vực Y-Dược tạo ra các sản phẩm thuốc phục vụ cuộc sống.

Năm 2020, Viện Hàn lâm KHCNVN tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu ứng dụng và triển khai công nghệ và đã được cấp 41 Bằng độc quyền phát minh sáng chế và Bằng độc quyền giải pháp hữu ích. Viện đã tích cực tham gia vào 8 sự kiện giới thiệu quảng bá khoa học công nghệ nhằm giới thiệu các kết quả KHCN của Viện Hàn lâm tới xã hội và doanh nghiệp. Viện Hàn lâm KHCNVN đã được Clarivate vinh danh là một trong 28 tổ chức dẫn đầu về đổi mới sáng tạo năm 2020 trong khu vực Nam Á và Đông Nam Á.

Viện Hàn lâm cũng đã triển khai 828 nhiệm vụ, đề tài các cấp trong năm qua, trong đó có 387 các đề tài, dự án, nhiệm vụ thuộc các Chương trình cấp Quốc gia, Quỹ khoa học và công nghệ Quốc gia, Chương trình trọng điểm do các Bộ ngành quản lý, Chương trình ủy quyền cho Viện Hàn lâm; và 320 đề tài, nhiệm vụ cấp Viện Hàn lâm. Ngoài ra, các đơn vị trực thuộc đã thực hiện trên 1200 Hợp đồng KHCN, tăng 30% so với năm 2019, trong đó có 1046 hợp đồng kinh tế từ dich vụ.

Trong năm 2020, Viện có thêm hai tạp chí: Khoa học Trái đất và tạp chí Hóa học đã được vào danh mục ESCI của Web of Science, nâng tổng số tạp chí đạt chuẩn quốc tế lên 5 tạp chí và 5 tạp chí đạt tiêu chí ACI (Asian Citation Index). Năm 2020, Viện Hàn lâm đã xuất bản 49 sách, tài liệu tham khảo có giá trị về động thực vật Việt Nam và biển đảo góp phần phục vụ thực hiện chiến lược phát triển kinh tế Biển và khẳng định bảo vệ độc lập chủ quyền Biển – Đảo Việt Nam.

Bên cạnh đó, các hoạt động KHCN khác cũng đạt kết quả tốt như vận hành hoạt động ổn định VNREDSat-1 trên quỹ đạo về cung cấp ảnh vệ tinh phục vụ hiệu quả nghiên cứu khoa học và an ninh quốc phòng; Hoạt động mạng lưới trạm quan sát động đất phục vụ báo tin và cảnh báo sóng thần; Hai Chương trình KHCN Tây Nguyên 3 (2016-2020) và Khoa học Công nghệ Vũ trụ triển khai đạt nhiều kết quả tốt; Học viện Khoa học và Công nghệ và Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội đã tổ chức nhiều đợt tuyển sinh nghiên cứu sinh và học viên cao học trong năm 2020. Chất lượng đào tạo ngày càng nâng cao và số lượng học sinh vào trường ngày càng tăng. Ngoài ra Viện Hàn lâm đang nỗ lực triển khai các hoạt động của Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam. 

Mặc dù năm 2020 bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, Viện Hàn lâm vẫn duy trì kết nối trao đổi với các đối tác triển khai các nhiệm vụ hợp tác song phương, tổ chức, tham gia hội nghị, hội thảo, ký kết văn kiện hợp tác công tác hợp tác quốc tế bằng hình thức trực tuyến. Cụ thể: Viện Hàn lâm đã trao đổi và ký qua thư bản Thỏa thuận hợp tác với Viện Hàn lâm Khoa học Hungary giai đoạn 2020-2021; Phối hợp với Phân viện Viễn Đông – Viện HLKH Nga tổ chức Hội thảo quốc tế trực tuyến “Đánh giá 20 năm hợp tác quốc tế về khoa học biển và Sơ kết Lộ trình hợp tác giữa Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam và Phân Viện Viễn Đông, Viện Hàn lâm Khoa học Nga về nghiên cứu khoa học biển giai đoạn 2018 – 2025; Trao đổi với Phân viện Viễn Đông về nhiệm vụ khảo sát chung trong vùng lãnh hải Việt Nam trên lĩnh vực đa dạng sinh học và hóa sinh bằng tàu “Viện sĩ Oparin” và lĩnh vực địa chất và địa vật lý biển bằng tàu “Viện sĩ Lavrentiev”. Ngoài ra Viện đã hỗ trợ các đơn vị trực thuộc ký 35 bản ghi nhớ hợp tác với các đối tác Mỹ, Malaysia, Canada, Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Bỉ, Anh về lĩnh vực sinh thái, sinh học, môi trường, viễn thám,..

Các hoạt động thường xuyên của Viện Hàn lâm về tổ chức – cán bộ, văn phòng, hợp tác quốc tế, kế hoạch – tài chính, ứng dụng triển khai công nghệ, kiểm tra đã đi vào nề nếp đạt kết quả tốt, cùng với những hoạt động tích cực của Công đoàn và Đoàn thanh niên đóng góp vào các thành tích chung của Viện Hàn lâm KHCNVN.

Cũng trong khuôn khổ hội nghị, các đại biểu đã được nghe một số báo cáo minh họa của các đơn vị trực thuộc để hiểu rõ hơn về tình hình hoạt động và kết quả của Viện Hàn lâm trong năm qua.

 

Với các kết quả đạt được, Năm 2020, nhiều tập thể và cá nhân của Viện Hàn lâm đã được Chính phủ trao tặng các giải thưởng vì đã có thành tích xuất sắc trong các hoạt động nghiên cứu khoa học và ứng dụng và triển khai công nghệ. Cụ thể như sau: Cờ Thi đua của Chính phủ cho 1 đơn vị; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 1 đơn vị; Huân chương Lao động hạng Ba cho 1 đơn vị và 3 cá nhân; Huân chương Lao động hạng Nhì cho 1 đơn vị và 2 cá nhân. Khen thưởng cấp Viện Hàn lâm: Bằng khen của Chủ tịch Viện Hàn lâm cho 11 tập thể, 13 cá nhân; Kỷ niệm chương của Viện Hàn lâm cho 30 cá nhân.

Kết thúc hội nghị, nhằm biểu dương các đơn vị, tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác năm 2020, Ban lãnh đạo Viện Hàn lâm KHCNVN đã trao danh hiệu Cờ thi đua của Viện Hàn lâm KHCNVN cho 10 đơn vị; trao danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc cho 3 đơn vị và 27 Phòng (và Trung tâm); trao danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp Viện Hàn lâm cho 6 cá nhân; tặng Bằng khen của Chủ tịch Viện Hàn lâm cho 21 tập thể và 27 cá nhân.